On-premise, chmura prywatna, publiczna, hybrydowa i multi-cloud – zalety i wady rozwiązań

Rozwiązań służących przechowywaniu zasobów informatycznych w firmie jest kilka: własne centrum danych, chmura prywatna, publiczna chmura obliczeniowa… Można również korzystać z kilku środowisk naraz, zarządzając tym samym chmurą hybrydową (własne centrum danych lub chmura prywatna połączone z chmurą publiczną) lub rozwiązaniem multi-cloud (korzystanie z usług kilku dostarczycieli chmur publicznych).

W artykule przybliżyliśmy, z czym łączy się każdy rodzaj infrastruktury, jakie są zalety, a jakie wady rozwiązania. Nie ma jasnej reguły, u kogo sprawdzi się jakie środowisko – wybór jest uzależniony od wielu czynników, m.in. konieczności spełnienia regulacji prawnych, poziomu bezpieczeństwa czy potrzeby zapewnienia skalowalności.

O dobór odpowiedniego rozwiązania dba Cloud Architect. Jeśli zastanawiasz się, które rozwiązanie wybrać, skontaktuj się z nami. Przeprowadzimy analizę i dobierzemy propozycję najlepiej odpowiadającą potrzebom Twojego biznesu.

Rozwiązanie on-premise

On-premise, skracane też czasem do “on-prem”, to lokalne środowisko informatyczne, obsługiwane przez wewnętrzny dział IT lub firmę outsourcingową. Łączy się z dzierżawą lub kupnem maszyn oraz (najczęściej) budową i utrzymaniem własnej infrastruktury – oprogramowania, sieci oraz pomieszczenia serwerowni, zapewniającej odpowiednie warunki dla maszyn. Skalowalność, w przypadku rozwiązania on-premise, łączy się z dokupieniem i konfiguracją kolejnych maszyn, a niekiedy też poszerzeniem zespołu IT.

W przypadku rozwiązania on-premise zarządzanie infrastrukturą obejmuje też konserwację i dbanie o sam sprzęt (hardware), nie tylko o oprogramowanie (software). Posiadając własne centrum danych ma się wpływ na typ maszyn, dzięki czemu łatwiej jest spełnić wymogi prawne, m.in. rozporządzenie unijne RODO czy wytyczne Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego.

Posiadanie własnych maszyn łączy się ze stałym, przewidywalnym kosztem. Firma ponosi jednorazowe koszty budowy lub poszerzenia pomieszczenia serwerowni, zapewnienia maszynom odpowiednich warunków (powierzchnia, klimatyzacja, agregaty prądotwórcze) czy zakupu serwerów. Miesięczny koszt z reguły jest stały i obejmuje m.in. wynagrodzenie specjalistów obsługujących infrastrukturę, opłatę za prąd czy łącze internetowe.

Zalety modelu on-premise

• niski koszt – w przypadku dzierżawy lub kolokacji serwerów, koszt rozwiązania on-premise może być relatywnie niski;
• kontrola nad zasobami i usługami – posiadając rozwiązanie on-premise można kontrolować zasoby oraz tworzyć dedykowane usługi;
• łatwiejsze spełnienie regulacji prawnych – zarządzanie infrastrukturą i sprzętem wewnątrz firmy ułatwia spełnienie wymagań prawnych dotyczących m.in. przechowywania czy przetwarzania danych (RODO, KNF).

Wady rozwiązania on-premise

• trudność skalowania – w modelu on-premise skalowanie odbywa się poprzez dokupienie kolejnych maszyn, co może pociągać za sobą dodatkowe koszty (rozbudowa serwerowni, poszerzenie zespołu IT);
• konieczność posiadania własnej serwerowni – przygotowanie specjalnego pomieszczenia oraz utrzymanie odpowiednich warunków może być kłopotliwe, a co za tym idzie – kosztowne;
• samodzielna konserwacja sprzętu – serwery są własnością firmy, przez co zespół IT musi poświęcać czas na obsługę fizycznych maszyn, niekiedy kosztem prac rozwojowych.

Prywatna chmura obliczeniowa

Chmura prywatna obejmuje udostępnianie przestrzeni serwerowej oraz usług infrastrukturalnych firmie na wyłączność. Centrum danych może być hostowane przez firmę lub zewnętrznego usługodawcę. Firma korzysta z wewnętrznej sieci, wydzielonej przestrzeni infrastruktury – nie współdzieli jej z innymi użytkownikami, co przekłada się na bezpieczeństwo, ale też wysoki koszt utrzymania środowiska. O sprzęt, jego konserwację oraz aktualizacje dba dostawca. Podobnie o stabilność oraz skalowalność. Jeśli jedna maszyna zostanie wyłączona lub ulegnie awarii, dostawca zmigruje zasoby na inną i tym samym zapewni ciągłą dostępność systemu. W przypadku przewidywania zwiększonego ruchu, by zapewnić skalowalność, firma nie musi ponosić kosztów kupna kolejnych serwerów – po prostu zwiększa u dostawcy wynajmowaną przestrzeń serwerową.

W przypadku prywatnej chmury obliczeniowej koszty są stałe, nawet jeśli zużycie jest różne. Firma płaci za przestrzeń serwerową, usługi informatyczne oraz utrzymanie sieci. Koszty są stosunkowo wysokie, ponieważ firma wynajmuje całe środowisko na wyłączność. Łączy się to z możliwością dopasowania infrastruktury, maszyn i usług do potrzeb biznesu. Dostawca jest w stanie przygotować dedykowane rozwiązania czy zakupić sprzęt spełniający regulacje prawne (związane m.in. z przetwarzaniem danych osobowych czy płatności internetowych).

Zalety chmury prywatnej

• konserwacja sprzętu przez usługodawcę – o zapewnienie odpowiednich warunków maszynom oraz aktualizacje dba dostawca usług, dzięki czemu wewnętrzny dział IT może mocniej skupić się na pracach rozwojowych zamiast utrzymaniowych;
• łatwa skalowalność – dodatkowe zasoby, w zależności od potrzeb, zapewnia dostawca; firma nie musi ponosić kosztów zakupu i konserwacji własnych serwerów;
• bezpieczeństwo i stabilność – środowisko jest odizolowane, nie jest współdzielone z innymi użytkownikami;
• kontrola nad zasobami i usługami – w przypadku chmury prywatnej można tworzyć dedykowane rozwiązania i usługi;
• łatwiejsze spełnienie regulacji prawnych – firma ma wpływ na rodzaj sprzętu w chmurze prywatnej, dzięki czemu może dopasować maszyny pod wymagania prawne.

Wady chmury prywatnej

• wysoki koszt – firma ponosi stały koszt wynajęcia odizolowanego środowiska serwerowego, nawet jeśli zużycie nie sięga maksymalnego poziomu – jest to zwykle koszt większy niż w przypadku chmury publicznej;
• skomplikowana obsługa środowiska – utrzymanie chmury prywatnej wymaga umiejętności i nakładu czasu, co pociąga też za sobą wyższy koszt obsługi rozwiązania.

Publiczna chmura obliczeniowa

W przypadku publicznej chmury obliczeniowej maszyny należą do zewnętrznych dostawców usług (takich jak Google, Amazon czy Microsoft). Najpopularniejsze chmury obliczeniowe to Google Cloud Platform, Microsoft Azure, Amazon Web Services czy IBM Cloud.

Właściciele chmur publicznych posiadają swoje centra danych, rozbudowaną infrastrukturę serwerową oraz połączenia sieciowe między centrami (tu przeczytasz o własnej sieci GCP). O fizycznej specyfikacji maszyn decyduje dostawca usług; coraz częściej daje jednak możliwość korzystania z dedykowanego sprzętu, np. za pośrednictwem rozwiązania Bare Metal Solution. Prace utrzymaniowe – obsługa sprzętu, konserwacja, aktualizacje – są prowadzone po stronie usługodawcy chmurowego. Zasoby są udostępniane przez Internet, za pośrednictwem platformy do obsługi chmury publicznej. Dostawcy chmur publicznych, oprócz samej przestrzeni serwerowej, dają też do dyspozycji usługi infrastrukturalne – w przypadku GCP jest to blisko 200 usług obejmujących m.in. rozwiązania dla branż, aplikacje wspierające szybkie wdrażanie i uruchamianie aplikacji, analitykę BigData, uczenie maszynowe czy sztuczną inteligencję.

Czytaj też: Chmura obliczeniowa – co to jest i w jaki sposób wspiera Twój biznes ?

Z zasobów chmury publicznej każda firma może korzystać według własnych potrzeb – ma dostęp do nieograniczonej przestrzeni dyskowej oraz możliwość budowy własnej infrastruktury z wykorzystaniem dostępnych usług chmurowych. W przypadku chmury publicznej koszty są elastyczne – naliczane w zależności od zużycia, w ujęciu minutowym lub sekundowym.

Chmura publiczna jest w pełni skalowalnym rozwiązaniem. Skalowanie może odbywać się automatycznie (po uprzedniej konfiguracji) lub manualnie, poprzez zmianę parametrów maszyn lub dokupienie kolejnych maszyn wirtualnych. Dostawcy chmur publicznych zapewniają wysoką dostępność usług oraz stabilność rozwiązania – posiadając rozbudowaną infrastrukturę, są w stanie sprawniej poradzić sobie z awarią sieci niż w przypadku rozwiązań on-premise czy chmur prywatnych.

Tutaj przeczytasz więcej o chmurze publicznej Google Cloud Platform.

Zalety chmury publicznej

• skalowalność – użytkownik ma prawie nieograniczoną możliwość korzystania z zasobów chmury publicznej; skalowanie odbywa się automatycznie lub manualnie;
• elastyczne koszty – opłaty naliczane są za zużycie w ujęciu sekundowym lub minutowym;
• dostęp do usług chmurowych – chmury publiczne dają możliwość zbudowania własnej infrastruktury z wykorzystaniem udostępnianych przez siebie usług chmurowych;
• wysoka niezawodność – dzięki rozbudowanej infrastrukturze i połączeniom między centrami danych, usługodawca jest w stanie zapobiec awarii lub zminimalizować jej skutki.

Wady chmury publicznej

• ograniczona kontrola – użytkownik nie ma możliwości tworzenia nowych usług chmurowych czy modyfikacji istniejących; ma też ograniczone możliwości wyboru fizycznej specyfikacji sprzętu;
• możliwy wysoki koszt – w dłuższej perspektywie korzystanie z publicznej chmury obliczeniowej może być bardziej kosztowne niż rozwiązanie on-premise,
• uzależnienie od dostawcy – użytkownik nie ma wpływu na rozwiązania proponowane przez dostawcę usług chmurowych; jeśli polega tylko na jednym rozwiązaniu, awaria chmury publicznej może przynieść mu dużo strat.

Chcesz sprawdzić, czy Twoja firma jest gotowa na migrację do chmury? Weź udział w naszym badaniu i otrzymaj dedykowany raport, oceniający gotowość na cyfrową transformację: Are You Cloud Ready?

Chmura hybrydowa

Chmura hybrydowa to połączenie chmury publicznej z chmurą prywatna lub rozwiązaniem on-premise. Pozwala korzystać z zalet obu rozwiązań – na przykład z bezpieczeństwa odizolowanej sieci, możliwości konfiguracji i dostosowania usług pod indywidualne wymagania czy zakupu sprzętu spełniającego wymogi prawne (on-premise lub chmura prywatna) z dużą mocą obliczeniową, właściwie nieograniczoną skalowalnością i wachlarzem już istniejących usług chmurowych (chmura publiczna). Możliwości chmury hybrydowej pozwalają np. przechowywać i przetwarzać wrażliwe dane we własnym centrum danych a przy tym skalować wzrosty ruchu do chmury publicznej lub korzystać z istniejących zaawansowanych usług chmurowych (np. analityki BigData, uczenia maszynowego lub sztucznej inteligencji).

Rozwiązanie hybrydowe przewiduje łatwe przenoszenie informacji między środowiskami, zapewnia wysoki poziom skalowalności i elastyczność kosztów w przypadku korzystania z publicznej chmury obliczeniowej.

Zalety chmury hybrydowej

• połączenie mocnych stron obu rozwiązań – chmura hybrydowa pozwala korzystać z bezpieczeństwa własnej infrastruktury i możliwości tworzenia dedykowanych rozwiązań, jednocześnie udostępniając wszystkie korzyści płynące z chmury publicznej;
• spełnienie regulacji prawnych – korzystając z chmury hybrydowej ma się wpływ na posiadany sprzęt, dzięki czemu można wybrać maszyny spełniające wymagania prawne;
• łatwa skalowalność – sezonowe lub nagłe wzrosty ruchu można skalować do chmury publicznej, która nie stawia właściwie żadnych ograniczeń w kwestii zużycia,
• koszt stały i opłata za zużycie – opłata za chmurę prywatną lub rozwiązanie on-premise to stały miesięczny koszt; w przypadku korzystania z chmury koszt jest elastyczny, uzależniony od zużycia, naliczany w ujęciu sekundowym lub minutowym.

Wady chmury hybrydowej

• możliwy problem z transferem danych – ponieważ chmura działa za pośrednictwem Internetu, w przypadku połączenia niskiej jakości może wystąpić problem z przenoszeniem zasobów między środowiskami; konieczne jest zapewnienie stabilnego i szybkiego połączenia internetowego.

Czytaj też: Wady i zalety chmury hybrydowej

Rozwiązanie multi-cloud

Rozwiązanie muli-cloud obejmuje jednoczesne korzystanie z usług dwóch lub więcej dostawców chmurowych. Rozłożenie zasobów między środowiskami jest uzależnione od wymagań firmy – na przykład główne środowisko infrastrukturalne może być zbudowane na Google Cloud Platform a jednocześnie może wykorzystywać usługi Amazon Web Services. Multi-cloud pozwala dobierać usługi z różnych środowisk, które najlepiej odpowiadają potrzebom technologicznym i biznesowym firmy.

Korzystanie z multi-cloud pozwala uniezależnić się od jednego dostawcy. Pomimo, że chmury publiczne znajdują się pod opieką gigantów technologicznych, którzy dbają o wysoką dostępność, i im zdarzają się awarie (tak samo jak w przypadku rozwiązań on-premise czy chmur prywatnych – problem może zdarzyć się wszędzie; ważny jest sposób reakcji i minimalizacja skutków). W przypadku multi-cloud, nawet jeśli jeden dostawca będzie zmagał się z problemem, rozproszony system, przynajmniej częściowo, będzie działał dalej.

Google wspiera rozwiązania multi-cloudowe – Google Cloud Platform posiada usługi, które działają szeroko, również w środowiskach innych dostawców (m.in. wprowadzona niedawno usługa BigQuery Omni, która, wykorzystując technologię Anthos, umożliwia prowadzenie analityki BigData między środowiskami różnych chmur publicznych).

Zalety multi-cloud

• brak zależności od jednego dostawcy – korzystanie z rozwiązań kilku chmur publicznych zapewnia większą stabilność systemu i zapobiega skutkom ewentualnej awarii infrastruktury;
• łączenie usług z kilku środowisk – w modelu multi-cloud można rozbudowywać swoją infrastrukturę o usługi chmurowe pochodzące od różnych dostawców.

Wady multi-cloud

• kłopotliwe zarządzanie kilkoma środowiskami – utrzymanie infrastruktury w modelu multi-cloud może być trudne – co za tym idzie, kosztowne; przydatne mogą okazać się narzędzia wspierające obsługę kilku środowisk chmurowych, np. Terraform.

Czytaj też: Jak utworzyć i skonfigurować konto w Google Cloud Platform?

Skalowanie w chmurze vs skalowanie on premise

Skalowanie swojego biznesu w modelu on premise wymaga zazwyczaj modernizacji istniejących maszyn fizycznych lub zakupu nowych. Rozszerzenie pamięci RAM czy liczby procesorów w pojedynczym serwerze określamy mianem skalowania pionowego (horyzontalnego). Drugi scenariusz zakłada dokupienie dodatkowych serwerów i nazywamy go skalowaniem poziomym (wertykalnym).

W obu przypadkach taka operacja wiąże się ze sporymi kosztami po stronie organizacji. Może również powodować zakłócenia w pracy firmowych systemów. Skalowanie w chmurze publicznej niesie ze sobą dużo niższy TCO (Total Cost of Ownership). Płacimy bowiem tylko za realnie wykorzystane zasoby dostawcy chmurowego. Przy uprzedniej konfiguracji środowiska i ustawieniu stosownych limitów proces skalowania może odbywać się automatycznie, zarówno w górę (upscaling), jak i w dół (downscaling).

Nadal nie jesteś przekonany do chmury? Być może nadal wierzysz w stare mity dotyczące cloud computingu. Aby się o tym przekonać pobierz naszego darmowego ebooka: 10 mitów o chmurze, którym trzeba stawić czoła, aby czerpać korzyści z cloud computingu

Jakie rozwiązanie wybrać?

Nie ma uniwersalnej reguły, która wskazywałaby, jakie rozwiązanie będzie odpowiednie dla jakiej firmy. Wybór infrastruktury powinien być poprzedzony etapem analizy potrzeb biznesowych i technologicznych oraz obranego kierunku rozwoju firmy lub produktu. Taką analizę prowadzi Cloud Architect – specjalista, który dobiera rozwiązanie oraz przygotowuje strategię jego wdrożenia.

FOTC posiada na swoim pokładzie inżynierów i architektów chmurowych oraz specjalistów bezpieczeństwa i sieci. Jeśli chcesz skorzystać z wiedzy naszych specjalistów i stworzyć najlepsze możliwe środowisko infrastrukturalne dla swojej firmy, skontaktuj się z nami.